Położone w samym centrum powiatu Mońki są jego stolicą i największym miastem. Ich historia wiąże się z wybudowaną pod koniec XIX wieku stacją kolejową, przy której powstała na początku niewielka osada. W latach dwudziestych XX wieku wybudowano duży, neobarokowy Kościół p.w. M. B. Częstochowskiej i Św. Kazimierza zaprojektowany przez znanego warszawskiego architekta - Stefana Szyllera. Przełomem w rozwoju Moniek stało się utworzenie tu siedziby władz powiatowych (1954) i nadanie praw miejskich (1965).
W ciągu zaledwie kilkudziesięciu lat z niewielkiej osady powstało szybko rozwijające się miasto z gmachami użyteczności publicznej, instytucjami kultury i oświaty.
Dzisiejsze Mońki liczą 11 tysięcy mieszkańców i stanowią ważny ośrodek gospodarczy, usługowy i kulturalny. W okresie letnim odbywają się tu liczne festyny i imprezy rozrywkowe. Dzięki rozwiniętej infrastrukturze miejskiej oraz posiadanemu zapleczu turystycznemu miasto stanowi dogodną bazę wypadową dla tych, którzy chcą się zapoznać z niepowtarzalnymi walorami przyrodniczymi oraz bogatą historią wsi i miasteczek powiatu monieckiego.
Powierzchnia - 162 km2
Ludność - 16.300 osób
Burmistrz - Zbigniew Karwowski